شكهاي صحيح
(مـسـالـه 1208) در نه صورت اگر در شماره ركعتهاي نماز چهار ركعتي شك كند,بايد فورا فكر نـمـايـد, پـس اگر يقين يا گمان به يك طرف شك پيدا كرد همان طرف رابگيرد, و نماز را تمام كند.
والا به دستورهايي كه گفته مي شود, عمل نمايد.
وآن نه صورت از اين قرار است : اول - آن كـه بعد از تمام شدن ذكر واجب سجده دوم شك كند دو ركعت خوانده ياسه ركعت , كه بـايـد بـنا بگذارد سه ركعت خوانده , و يك ركعت ديگر بخواند و نماز راتمام كند, وبعد از نماز يك ركعت نماز احتياط ايستاده به دستوري كه بعدا گفته مي شود بجا آورد.
دوم - بـيـن دو و چـهـار بـعد از تمام شدن ذكر واجب سجده دوم كه بايد بنا بگذارد چهار ركعت خوانده و نماز را تمام كند, وبعد از نماز دو ركعت نماز احتياطايستاده بخواند.
سوم - شك بين دو وسه وچهار بعد از تمام شدن ذكر واجب سجده دوم كه بايد بنابر چهار بگذارد, وبعد از نماز دو ركعت نماز احتياط ايستاده , وبعد دو ركعت نشسته بجا آورد.
چهارم - شك بين چهار وپنج بعد از تمام شدن ذكر واجب سجده دوم كه بايد بنا برچهار بگذارد و نـمـاز را تـمـام كـند, وبعد از نماز دو سجده سهو بجا آورد, ولي اگر يكي از اين چهار شك بعد از سجده اول , يا پيش از تمام شدن ذكر واجب سجده دوم ,براي او پيش آيد نماز باطل است .
پـنـجم - شك بين سه و چهار كه در هر جاي نماز باشد, بايد بنا بر چهار بگذارد ونماز راتمام كند, وبعد از نماز يك ركعت نماز احتياط ايستاده يا دو ركعت نشسته بجا آورد.
شـشـم - شـك بـين چهار وپنج در حال ايستاده كه بايد بنشيند وتشهد بخواند, و بعداز سلام يك ركعت نماز احتياط ايستاده يا دو ركعت نشسته بجا آورد, و احتياط لازم آن است كه در اين صورت و همچنين در صورت هفتم وهشتم بعد از نماز احتياطدو سجده سهو نيز بجاي آورد.
هفتم - شك بين سه و پنج در حال ايستاده كه بايد بنشيند وتشهد بخواند, وبعد ازسلام دو ركعت نماز احتياط ايستاده بجا آورد.
هشتم - شك بين سه و چهار وپنج در حال ايستاده كه بايد بنشيند وتشهد بخواند, وبعد از سلام دو ركعت نماز احتياط ايستاده , و بعد دو ركعت نشسته بجا آورد.
نهم - شك بين پنج وشش در حال ايستاده كه بايد بنشيند وتشهد بخواند, و بعد ازسلام دو سجده سهو بجا آورد.
وبنا بر احتياط واجب دو سجده سهو ديگر هم براي ايستادن بيجا بجا آورد.
(مساله 1209) اگر يكي از شكهاي صحيح براي انسان پيش آيد, نبايد نماز رابشكند.
و چنانچه نماز را بـشـكـنـد مـعـصـيـت كـرده است .
پس اگر پيش از انجام كاري كه نمازرا باطل مي كند, مثل پشت كردن به قبله نمازرا از سرگيرد, نماز دوم هم باطل است واگربعد از انجام كاري كه نماز را باطل مي كند, مشغول نماز شود, نماز دوم صحيح است .
(مساله 1210) اگر يكي از شكهايي كه نماز احتياط براي آنها واجب است در نمازپيش آيد, چنانچه انـسان نماز را تمام كند وبدون خواندن نماز احتياط, نماز را از سربگيرد معصيت كرده است , پس اگر پيش از انجام كاري كه نماز را باطل مي كند, نمازرا از سر گرفته , نماز دوم هم باطل است و اگر بعد از انجام كاريكه نماز را باطل مي كند, مشغول نماز شده نماز دوم صحيح است .
(مـساله 1211) وقتي يكي از شكهاي صحيح براي انسان پيش آيد, چنانكه گفته شد, بايد فورا فكر كند, ولي اگر چيزهايي كه بواسطه آنها ممكن است يقين يا گمان به يك طرف شك پيدا شود, از بـيـن نمي رود, چنانچه كمي بعد فكر كند اشكال ندارد, مثلا اگر در سجده شك كند, مي تواند تا بعد از سجده فكر كردن را تاخيربيندازد.
(مساله 1212) اگر اول گمانش بيك طرف بيشتر باشد, بعد دو طرف در نظر اومساوي شود, بايد بـه دسـتـور شـك عمل نمايد.
و اگر اول دو طرف در نظر او مساوي باشد و به طرفي كه وظيفه اوست بنا بگذارد, بعد گمانش بطرف ديگر برود, بايدطرف گمان را بگيرد و نماز را تمام كند.
(مـسـالـه 1213) كـسـي كه نمي داند گمانش به يك طرف بيشتر است يا هر دو طرف در نظر او مـساويست , اگر احتمال مي دهد بيك طرف گمانش زيادتر باشد, بايد آن طرف را بگيرد, والا به دستور شك عمل كند.
(مساله 1214) اگر بعد از نماز بداند كه در بين نماز حال ترديدي داشته , كه مثلا دوركعت خوانده يـا سـه ركعت , و بنا را بر سه گذاشته , ولي نداند كه گمانش به خواندن سه ركعت بوده , يا هر دو طرف در نظر او مساوي بوده , خوب است نماز احتياط رابخواند.
(مـسـالـه 1215) اگـر موقعي كه تشهد مي خواند, يا بعد از ايستادن شك كند كه دوسجده را بجا آورده يا نه , ودر همان موقع يكي از شكهايي كه اگر بعد از تمام شدن دوسجده اتفاق بيفتد صحيح مـي باشد, براي او پيش آيد, مثلا شك كند كه دو ركعت خوانده يا سه ركعت , چنانچه به دستور آن شك عمل كند, نمازش صحيح است .
(مساله 1216) اگر پيش از آن كه مشغول تشهد شود, يا پيش از ايستادن , شك كندكه دو سجده را بـجـا آورده يـا نـه , ودر هـمان موقع يكي از شكهايي كه بعد از تمام شدن دو سجده صحيح است , برايش پيش آيد, نماز باطل است .
(مـساله 1217) اگر موقعي كه ايستاده بين سه و چهار, يا بين سه و چهار و پنج شك كند, و يادش بيايد كه يك سجده يا دو سجده را از ركعت پيش بجا نياورده , نمازش باطل است .
(مـسـالـه 1218) اگر شك او از بين برود وشك ديگري برايش پيش آيد, مثلا اول شك كند كه دو ركعت خوانده يا سه ركعت , بعد شك كند كه سه ركعت خوانده ياچهار ركعت , بايد به دستور شك دوم عمل نمايد.
(مـسـالـه 1219) اگـر بعد از نماز شك كند كه در نماز مثلا بين دو و چهار شك كرده , يابين سه وچهار, احتياط واجب آن است كه به دستور هردو عمل كند, و نماز را هم دوباره بخواند.
(مـسـالـه 1220) اگـر بعد از نماز بفهمد كه در نماز شكي براي او پيش آمده ولي ندانداز شكهاي بـاطـل بـوده يا از شكهاي صحيح , و اگر از شكهاي صحيح بوده كدام قسم آن بوده است , بايد دو ركـعـت نماز احتياط ايستاده , و يك ركعت ايستاده ودو ركعت نشسته ودو سجده سهو بجا آورد و نماز را هم دوباره بخواند.
(مـساله 1221) كسي كه نشسته نماز مي خواند, اگر شكي كند كه مختار است براي آن يك ركعت نـمـاز احـتياط ايستاده يا دو ركعت نشسته بخواند, بايد يك ركعت نشسته را بجا آورد, و همچنين اگـر شكي كند كه معين است براي آن يك ركعت نمازاحتياط ايستاده بخواند, يك ركعت نشسته بجاي يك ركعت ايستاده كافي است .
وهمچنين دو ركعت نشسته بجاي دو ركعت ايستاده , ولكن در مـثـل دو و سـه احـتـيـاطمستحب , جمع بين يك ركعت نشسته ودو ركعت نشسته , و دوباره خواندن نمازاست .
(مـسـاله 1222) كسي كه ايستاده نماز مي خواند, اگر موقع خواندن نماز احتياط ازايستادن عاجز شـود, بـايـد مـثـل كـسي كه نماز را نشسته مي خواند, و حكم آن در مساله پيش گفته شد, نماز احتياط را بجا آورد.
(مساله 1223) كسي كه نشسته نماز مي خواند, اگر موقع خواندن نماز احتياطبتواند بايستد, بايد بوظيفه كسي كه نماز را ايستاده مي خواند عمل كند.