آيت الله العظمي سيد محمد علي علوي گرگاني


خاندان
پدر بزرگوار ايشان، آيت اللَّه آقاي حاج سيد سجاد علوي گرگاني - طاب ثراه - نخستين شخصيت علمي منطقه »گرگان و دشت« و از مشهورترين علماي استان مازندران به شمار مي رفت. آيت اللَّه العظمي علوي، در خجسته ايّام ولادت با سعادت حضرت صديقه طاهره فاطمه زهرا سلام اللَّه عليها در سال 1359ق )خرداد 1318 ش( در نجف اشرف، در بيت فضيلت و تقوا زاده شد. اين ولادت، موجي از شادي و سرور در دل پدر بزرگوارش برانگيخت، چه تا آن زمان چند پسر براي وي متولد شده بودند امّا همگي در همان كودكي، از دنيا رفته بودند. لذا وي به ساحت مقدس اميرالمؤمنين عليه السّلام متوسل شد و از آن حضرت، درخواست فرزندي عالم و صالح نمود.
تحصيلات
آيت اللَّه العظمي علوي، هفت ساله بود (1365ق( كه همراه پدر بزرگوارش به ايران باز آمد و به قرائت قرآن مجيد و آموختن نصاب و حساب و گلستان و پس از آن به يادگيري فنون ادب و علوم عرب نزد ايشان پرداخت. نخست، ادبيات و مغني و مطوّل و بخشي از شرح لمعه را نزد والدش بياموخت و در سنّ شانزده سالگي (1374ق(، همراه با معظم له و گروهي از همشهريانش به زيارت عتبات عاليات، بيت اللَّه الحرام و بيت المقدس و شامات نائل آمد )و در طول مسير به بازگويي مسائل شرعي و خواندن كتابهاي ديني براي كاروانيان مي پرداخت(، در بازگشت از سفر حج، قصد ماندن و تحصيل در حوزه علميه نجف اشرف را داشت كه مرحوم آيت اللَّه العظمي حكيم)ره( )در زماني كه به ديدار پدر بزرگوارش آمده بود، و از قصد ايشان آگاه شد( فرمودند: اگر ايشان در حوزه علميه قم به تحصيل بپردازد بهتر است، چون حوزه قم واجد دو ويژگي است: فنّ تدريس و فنّ سخنوري، شخصي كه در آن حوزه تحصيل نمايد هر دو را فرا مي گيرد، هم درس مي خواند و هم درس مي دهد و هم به تبليغ دين مي پردازد، و لذا رهسپار حوزه علميه قم شد و در محضر درس اساتيد بزرگ همانند حضرات آيات: مجاهدي تبريزي، سلطاني طباطبايي و ستوده اراكي، زانوي ادب به زمين زد و باقيمانده سطوح را فرا گرفت و اين همه، 4 سال به طول انجاميد. )كه نشانگر استعداد بسيارش در كسب معلومات و ضبط محفوظات است(.
اساتيد
1. زعيم بزرگ شيعه آيت اللَّه العظمي بروجردي، كه سه سال از درس فقه ايشان بهره برد. 2. رهبر كبير انقلاب آيت اللَّه العظمي امام خميني، كه هشت سال از درس اصول ايشان استفاده كرد. 3. آيت اللَّه سيد محمد محقق احمدآبادي يزدي - مشهور به محقق داماد - كه دوازده سال از درس فقه و اصول وي بهره برد. 4. آيت اللَّه العظمي سيد محمدرضا موسوي گلپايگاني. 5. آيت اللَّه حاج شيخ عباسعلي شاهرودي. 6. آيت اللَّه حاج شيخ محمدعلي اراكي. 7. آيت اللَّه حاج آقا مرتضي حايري يزدي - كه مدّت 15 سال در درس فقه ايشان شركت جُست و مورد توجه فراوان معظم له بود. همچنين، معظم له در ايام تعطيل حوزه علميه قم در فصل تابستان به مدت هفت سال، به نجف اشرف مي رفت و علاوه بر زيارت عتبات عاليات، به درس علماي بزرگ نجف رفته و از آنان بهره ور مي شد. ايشان عبارتند از آيات عظام: امام خميني، آقاي خويي، آقاي شاهرودي و ميرزا باقر زنجاني قدّس اللَّه اسرارهم.
مرجعيّت
معظم له، يكي از چهره هاي مشهور علم و تقوا و فقاهت در حوزه علميه قم بوده و در زمان مرجعيت آياتِ عظام و مراجع تقليد پيشين، چشمهاي بسياري به سويش دوخته شده بود، پس از ضايعه وفات آنان بود كه بسياري از مردم مؤمن و متدين - به ويژه اهالي مازندران و گيلان - از جنابش تقاضاي رساله عمليه نمودند، كه معظم له در سال 1412ق، فتاواي خويش را در اختيار همگان قرار دادند - كه به زبانهاي عربي و اردو نيز ترجمه شده - و بسياري از مؤمنان در داخل و خارج كشور تقليد ايشان را پذيرفته و بخشي از شهريه طلّاب حوزه علميه قم، همه ماهه توسط ايشان پرداخت مي گردد
تاليفات
استاد بزرگوار ما، آيت اللَّه العظمي علوي به جز تدريس منظّم فقه و اصول )كه صدها نوارِ آن موجود است(، تبليغ و ترويج شعائر ديني، پرورش شاگردان فراوان و راهنمايي مردمان و مقلّدان، داراي ده ها تأليفات متعدد فقهي، اصولي، حديثي و رجالي است.

بازگشت