نماز احتياط

مسأله 1224 - كسي كه نماز احتياط بر او واجب است ، بعد از سلام نماز بايد فورا نيت نماز احتياط كند و تكبير بگويد و حمد را بخواند و به ركوع رود و دو سجده نمايد ، پس اگر يك ركعت نماز احتياط بر او واجب است ، بعد از دو سجده تشهد بخواند و سلام دهد ، و اگر دو ركعت نماز احتياط بر او واجب است ، بعد از دو سجده يك ركعت ديگر مثل ركعت اول به جا آورد ، و بعد از تشهد سلام دهد .

مسأله 1225 - نماز احتياط سوره و قنوت ندارد ، و بايد آن را آهسته بخواند و نيت آن را به زبان نياورد ، و بنابر احتياط واجب " بسم الله " آن را هم آهسته بگويد .

مسأله 1226 - اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد نمازي كه خوانده درست بوده ، نماز احتياط مورد ندارد ، و اگر در بين نماز احتياط بفهمد ، لازم نيست آن را تمام نمايد ، و مي تواند آن را به قصد نافله دو ركعتي تمام نمايد .

مسأله 1227 - اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد كه ركعتهاي نمازش كم بوده ، چنانچه كاري كه نماز را باطل مي كند انجام نداده ، بايد آنچه را از نماز نخوانده بخواند و براي سلام بي جا - بنابر احتياط واجب - دو سجده ء سهو بنمايد ، و همچنين براي هر موجب ديگري كه پيش آمده باشد ، و اگر كاري كه نماز را باطل مي كند انجام داده - مثلا پشت به قبله كرده - بايد نماز را دوباره به جا آورد .

مسأله 1228 - اگر بعد از نماز احتياط بفهمد كسري نمازش به مقدار نماز احتياط بوده ، مثلا در شك بين دو و چهار دو ركعت نماز احتياط بخواند بعد بفهمد نماز را دو ركعت خوانده ، نمازش صحيح است .

مسأله 1229 - اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد كسري نماز كمتر از نماز احتياط بوده ، مثلا در شك بين دو و چهار دو ركعت نماز احتياط بخواند بعد بفهمد نماز را سه ركعت خوانده ، بايد نماز را دوباره بخواند .

مسأله 1230 - اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد كسري نمازش بيشتر از نماز احتياط بوده ، چنانچه بعد از نماز احتياط كاري كه نماز را باطل مي كند انجام داده - مثلا پشت به قبله كرده - بايد نماز را دوباره بخواند ، و اگر كاري كه نماز را باطل مي كند انجام نداده ، بنابر احتياط واجب كسري نمازش را ضميمه نمايد و نماز را تمام كند ، و براي هر يك از سلام در اصل نماز و نماز احتياط و هر موجب ديگري كه پيش آمده باشد ، دو سجده ء سهو به جا آورد و نماز را هم اعاده نمايد .

مسأله 1231 - اگر بين دو و سه و چهار شك كند و بعد از خواندن دو ركعت نماز احتياط ايستاده يادش بيايد كه نماز را دو ركعت خوانده ، لازم نيست دو ركعت نماز احتياط نشسته را بخواند . مسأله - 1232 اگر بين سه و چهار شك كند و موقعي كه دو ركعت نماز احتياط نشسته مي خواند ، قبل از ركوع اول يادش بيايد كه نماز را سه ركعت خوانده ، آنچه را خوانده به حساب نياورد ، و بنابر احتياط واجب بايستد و كسري نماز را تمام كند ، و دو سجده ء سهو براي زيادي سلام ، و دو سجده ء ديگر براي زيادي تشهد - اگر آورده باشد - به جا آورد و نماز را دوباره بخواند ، و اگر بعد از ركوع يادش بيايد نمازش باطل است .

مسأله 1233 - اگر بين دو و سه و چهار شك كند ، و موقعي كه دو ركعت نماز احتياط ايستاده را مي خواند پيش از ركوع دوم يادش بيايد كه نماز را سه ركعت خوانده ، بنابر احتياط واجب بنشيند و نماز احتياط را يك ركعتي تمام كند ، و دو سجده ء سهو براي زيادي سلام و دو سجده ء ديگر براي زيادي تشهد - اگر آورده باشد - به جا آورد و نماز را اعاده نمايد .

مسأله 1234 - اگر در بين نماز احتياط بفهمد كسري نمازش بيشتر يا كمتر از نماز احتياط بوده ، چنانچه نتواند نماز احتياط را مطابق كسري نمازش تمام نمايد ، مثل آن كه در شك بين سه و چهار موقعي كه دو ركعت نماز احتياط نشسته را مي خواند يادش بيايد كه نماز را دو ركعت خوانده ، چون نمي تواند دو ركعت نشسته را به جاي دو ركعت ايستاده حساب كند ، بايد نماز احتياط نشسته را رها كند ، و بنابر احتياط واجب كسري نمازش را تمام كند ، و دو سجده ء سهو براي زيادي سلام و دو سجده ء سهو ديگر براي زيادي تشهد - اگر آورده باشد - به جا آورد و نماز را اعاده نمايد ، در صورتي كه قبل از ركوع اول يادش بيايد ، و در غير اين صورت نمازش باطل است .

مسأله 1235 - اگر شك كند نماز احتياطي را كه بر او واجب بوده به جا آورده يا نه ، چنانچه وقت نماز گذشته به شك خود اعتنا نكند ، و اگر وقت دارد ، در صورتي كه بين شك و نماز زياد طول نكشيده و كاري كه منافي با نماز است - مثل رو بر گرداندن از قبله - انجام نداده ، بايد نماز احتياط را بخواند ، و اگر كاري كه نماز را باطل مي كند انجام داده ، يا بين نماز و شك او زياد طول كشيده ، بنابر احتياط واجب نماز را اعاده نمايد .

مسأله 1236 - اگر در نماز احتياط به جاي يك ركعت دو ركعت بخواند يا ركني را زياد كند ، نماز احتياط باطل مي شود ، و بايد دوباره اصل نماز را بخواند .

مسأله 1237 - موقعي كه مشغول نماز احتياط است ، اگر در يكي از كارهاي آن شك كند ، چنانچه محل آن نگذشته بايد به جا آورد ، و اگر محلش گذشته بايد به شك خود اعتنا نكند ، مثلا اگر شك كند كه حمد خوانده يا نه ، چنانچه به ركوع نرفته بايد بخواند ، و اگر به ركوع رفته بايد به شك خود اعتنا نكند .

مسأله 1238 - اگر در شماره ء ركعتهاي نماز احتياط شك كند ، چنانچه طرف بيشتر شك نماز را باطل مي كند ، بايد بنا را بر كمتر بگذارد ، و اگر طرف بيشتر شك نماز را باطل نمي كند ، بايد بنا را بر بيشتر بگذارد ، مثلا موقعي كه مشغول خواندن دو ركعت نماز احتياط است ، اگر شك كند كه دو ركعت خوانده يا سه ركعت ، چون طرف بيشتر شك نماز را باطل مي كند ، بايد بنا بگذارد كه دو ركعت خوانده ، و اگر شك كند كه يك ركعت خوانده يا دو ركعت ، چون طرف بيشتر شك نماز را باطل نمي كند ، بايد بنا بگذارد كه دو ركعت خوانده است

مسأله 1239 - اگر در نماز احتياط چيزي كه ركن نيست سهوا كم يا زياد شود ، سجده ء سهو ندارد ، مگر آنچه كه در مسألهء " 1241 " مي آيد .

مسأله 1240 - اگر بعد از سلام نماز احتياط شك كند كه يكي از اجزاء يا شرايط آن را به جا آورده يا نه ، به شك خود اعتنا نكند .

مسأله 1241 - اگر در نماز احتياط ، تشهد يا يك سجده را فراموش كند و در جاي خود تداركش ممكن نباشد ، بايد بعد از سلام نماز ، اگر تشهد را فراموش كرده ، بنابر احتياط مستحب آن را قضا نمايد ، و بايد دو سجده ء سهو به جا آورد ، و اگر سجده را فراموش كرده ، بايد آن را قضا نمايد . مسأله 1242 - اگر نماز احتياط و قضاي يك سجده يا قضاي يك تشهد يا دو سجده ء سهو بر او واجب شود ، بايد اول نماز احتياط را به جا آورد .

مسأله 1243 - حكم گمان در نماز نسبت به ركعات مثل حكم يقين است ، مثلا اگر نداند كه يك ركعت خوانده يا دو ركعت و گمان داشته باشد كه دو ركعت خوانده ، بنا مي گذارد كه دو ركعت است ، و اگر در نماز چهار ركعتي گمان دارد كه چهار ركعت خوانده ، نبايد نماز احتياط بخواند ، و اما نسبت به افعال ، گمان حكم شك را دارد ، پس اگر گمان دارد ركوع كرده ، در صورتي كه داخل سجده نشده است ، بايد آن را به جا آورد ، و اگر گمان دارد حمد را نخوانده ، چنانچه در سوره داخل شده باشد ، اعتنا به گمان ننمايد و نمازش صحيح است .

مسأله 1244 - حكم شك و سهو و گمان در نمازهاي واجب يوميه و نمازهاي واجب ديگر فرق ندارد ، مثلا اگر در نماز آيات شك كند كه يك ركعت خوانده يا دو ركعت ، چون شك او در نماز دو ركعتي است نمازش باطل مي شود ، و اگر گمان داشته باشد كه دو ركعت يا يك ركعت خوانده است ، بر طبق گمان خود نماز را تمام مي نمايد .