احكام نماز
قبل از ورود در احكام نماز اشاره به دو نكته لازم است :
( اول ) اهميت نماز : در قرآن مجيد نزديك به صد مورد از نماز گفتگو شده ، و اشاره به دو مورد آن كافيست :
1 - بعد از آن كه خداوند متعال حضرت ابراهيم ( عليه السلام ) را به مقام نبوت و رسالت و خلت اختيار نمود و به كلمات آزمايش و مبتلا كرد و آن حضرت كلمات را اتمام نمود ، به مقام امامت نايل شد ، و آن قدر عظمت مقام امامت - بعد از آن همه مقامات - در نظرش جلوه كرد كه ( قال و من ذريتي ) ( گفت و از براي فرزندان من هم ؟ ) جواب شنيد : ( لا ينال عهدي الظالمين ) ( پيمان من به ظالمين نمي رسد ) ، و در عظمت نماز همين اندازه بس كه آن كس كه خداوند متعال براي او مقام امامت را خواست و او براي ذريه اش مسألت كرد - بعد از طي تمام مقامات - در جوار خانه خدا از خداوند متعال خواست : ( رب اجعلني مقيم الصلاة و من ذريتي ) ( پروردگارا مرا اقامه كننده نماز قرار بده و ذريهء مرا ) . و همچنين بعد از آن كه ذريهء خود را در نزد بيت مسكن داد ، گفت ( ربنا اني اسكنت من ذريتي بواد غير ذي زرع عند بيتك المحرم ، ربنا ليقيموا الصلاة ) پروردگار ما هر آينه من از ذريهء خودم مسكن دادم به بيابان بدون زرع نزد خانهء محترم تو ، پروردگارا براي اين كه اقامهء نماز بنمايند .
2 - در قرآن مجيد يك سوره به نام مؤمنون است ، و در آن مؤمنان به خصوصياتي معرفي شده اند ، و اول خصوصيتي كه به آن ابتدا شده اين است كه : ( الذين هم في صلاتهم خاشعون ) ( آنان كه همانا در نمازشان خاشعند ) و آخر خصوصيتي هم كه به آن ختم مي شود ( والذين هم علي صلواتهم يحافظون ) ( و آن چنان كساني كه همانها بر نمازهايشان محافظت دارند ) . پس افتتاح ايمان و ختم ايمان به نماز است ، وثمره ء آن هم اين آيه است : ( اولئك هم الوارثون - الذين يرثون الفردوس هم فيها خالدون ) و از سنت همين اندازه بس است كه از حضرت صادق ( عليه السلام ) روايت شده كه فرمودند : بعد از معرفت خدا چيزي را افضل از اين صلوات پنجگانه نمي دانم ، و عدم علم از آن حضرت ، علم به عدم است ، و اين روايت بيان كلام خداست ، و خداوند متعال هم در قرآن مجيد مي فرمايد : ( ذلك الكتاب لا ريب فيه هدي للمتقين الذين يؤمنون بالغيب ويقيمون الصلاة ) بعد از ايمان به غيب اقامهء نماز ذكر شده است . و در عظمت نماز همين اندازه كفايت مي كند كه جامع تر از نماز بين عبادات عبادتي يافت نمي شود ، زيرا اين عبادتي است مشتمل بر عبادت فعلي و بر عبادت قولي ، و عبادت فعلي آن شامل افعال عبادي از ركوع و سجود و قيام و قعود است ، و عبادت قولي آن شامل قرائت و ذكر وجامع جميع معارف الهيه از تسبيح و تكبير و تحميد و تهليل كه اركان اربعهء معارف حضرت حق سبحانه و تعالي است ، و مشتمل است بر تمام عبادات ملائكهء مقربين ، كه عده اي از آنها عبادتشان در قيام است وعده اي در قعود و جمعي در ركوع و جمعي در سجود . و عناويني كه براي نماز در روايات وارد شده زياد است كه از آن جمله است : " رأس الدين ، واخر وصايا الانبياء ، واحب الاعمال ، و خير الاعمال ، وقوام الاسلام ، و استقبال الرحمن ، منهاج الانبياء ، و به يبلغ العبد الي الدرجة العليا " .
( دوم ) انسان مواظب باشد كه به عجله و شتاب زدگي نماز نخواند ، و در حال نماز به ياد خدا و با خضوع و خشوع و وقار باشد ، و متوجه باشد كه با چه كسي سخن مي گويد و خود را در مقابل عظمت و بزرگي خداوند عالم ناچيز ببيند . و نيز بايد نمازگزار توبه و استغفار نمايد و گناهاني را كه مانع قبول شدن نماز است مانند حسد ، كبر ، غيبت ، خوردن حرام ، آشاميدن مسكرات ، ندادن خمس وزكاة و بلكه هر معصيتي را ترك كند . و همچنين سزاوار است كارهايي را كه ثواب نماز را كم مي كند به جا نياورد ، مثلا در حال خواب آلودگي و خودداري از بول به نماز نايستد و در موقع نماز به آسمان نگاه نكند ، و كارهايي را كه ثواب نماز را زياد مي كند به جا آورد ، مثلا انگشتر عقيق به دست كند و لباس پاكيزه بپوشد و شانه و مسواك كند و خود را خوشبو نمايد .