اول از موارد تيمم
( اول ) آن كه تهيهء آب به قدر وضو يا غسل ممكن نباشد .
مسأله 654 - اگر انسان در آبادي باشد ، بايد براي تهيهء آب وضو و غسل به قدري جستجو كند كه از پيدا شدن آن نا اميد شود ، و اگر در بيابان باشد در زميني كه پست و بلند است به اندازه ء پرتاب يك تير كه در زمان قديم با كمان پرتاب مي كردند ، و در زمين هموار به اندازه ء پرتاپ دو تير جستجو كند ، و بنابر احتياط واجب جستجو در تمام دايره اي باشد كه مركزش مبدأ طلب و شعاعش به اندازه ء پرتاب تير باشد .

مسأله 655 - اگر بعضي از اطراف هموار و بعضي ديگر پست و بلند باشد در طرف هموار به اندازه ء پرتاب دو تير و در طرفي كه پست و بلند است به اندازه ء پرتاب يك تير به نحو مذكور در مسألهء قبل جستجو كند .

مسأله 656 - در هر طرفي كه يقين يا حجت شرعيه دارد آب نيست ، در آن طرف جستجو لازم نيست .

مسأله 657 - كسي كه وقت نماز او تنگ نيست و براي تهيهء آب وقت دارد ، اگر يقين يا حجت شرعيه دارد در محلي دور تر از مقداري كه بايد جستجو كند آب هست ، در صورتي كه حرج و ضرر نيست بايد براي تهيهء آب برود ، و اگر گمان دارد آب هست هر چند گمان او قوي باشد ، تا به حد اطمينان نرسيده رفتن لازم نيست ولي احوط است .

مسأله 658 - لازم نيست خود انسان در جستجوي آب برود ، بلكه مي تواند كسي را كه به گفتهء او اطمينان دارد بفرستد ، و همچنين اگر آن شخص ثقه باشد وظن بر خلاف قول او نباشد ، اگر چه از گفتهء او اطمينان پيدا نشود ، و در هر دو صورت رفتن يك نفر از طرف چند نفر كفايت مي كند

مسأله 659 - اگر احتمال دهد كه داخل بار سفر خود ، يا در منزل ، يا در قافله آب هست ، بايد به قدري جستجو نمايد كه به نبودن آب يقين يا اطمينان پيدا كند و يا از پيدا كردن آن ن ااميد شود

مسأله 660 - اگر پيش از وقت نماز جستجو نمايد و آب پيدا نكند ، و تا وقت نماز همان جا بماند ، چنانچه احتمال دهد كه در آن محل آبي پيدا شده ، احتياط واجب آن است كه به جستجوي قبل از وقت نماز اكتفا نكند ، مگر اين كه نزد يك دخول وقت باشد كه درك فضيلت اول وقت بشود .

مسأله 661 - اگر بعد از داخل شدن وقت نماز جستجو كند و آب پيدا نكند و تا وقت نماز ديگر در همانجا بماند ، چنانچه احتمال دهد كه در آن محل آبي پيدا شده احتياط واجب آن است كه دوباره در جستجوي آب برود .

مسأله 662 - اگر وقت نماز تنگ باشد يا از دزد و درنده بر جان خود يا مالي كه مورد اعتنا بحسب حال اوست بترسد يا جستجوي آب به قدري سخت باشد كه تحمل آن حرجي باشد ، جستجو لازم نيست .

مسأله 663 - اگر در جستجوي آب نرود تا وقت نماز تنگ شود ، معصيت كرده ولي نمازش با تيمم صحيح است ، هر چند بعد بفهمد كه اگر جستجو مي كرد آب پيدا مي شد ، و بنابر احتياط مستحب قضاي نماز را هم به جا آورد

مسأله 664 - كسي كه يقين دارد آب پيدا نمي كند ، چنانچه دنبال آب نرود و با تيمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد كه اگر جستجو مي كرد آب پيدا مي شد ، چنانچه وقت باقي باشد بايد وضو گرفته و نماز را دوباره بخواند .

مسأله 665 - اگر بعد از جستجو آب پيدا نكند و با تيمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد در جايي كه جستجو كرده آب بوده ، در صورتي كه وقت باقي باشد ، بايد وضو گرفته و نماز را دوباره به جا آورد ، و در غير اين صورت نماز او صحيح است .

مسأله 666 - كسي كه يقين دارد وقت نماز تنگ است ، اگر بدون جستجو با تيمم نماز بخواند و بعد از نماز و پيش از گذشتن وقت بفهمد كه براي جستجو وقت داشته ، بايد نماز را اعاده نمايد ، و اگر بعد از وقت بفهمد قضا لازم نيست .

مسأله 667 - اگر بعد از داخل شدن وقت نماز وضو داشته باشد ، و بداند يا حجت شرعيه اي - مانند اطمينان و غير آن - داشته باشد كه اگر وضوي خود را باطل كند تهيهء آب براي او ممكن نيست يا نمي تواند وضو بگيرد ، چنانچه بتواند وضوي خود را نگه دارد وبرايش حرج و ضرر نباشد ، نبايد آن را باطل نمايد ، ولي مي تواند با عيال خود نزديكي كند اگر چه بداند كه از غسل متمكن نخواهد شد .

مسأله 668 - اگر پيش از وقت نماز وضو داشته باشد و بداند يا حجت شرعيه اي داشته باشد كه اگر وضوي خود را باطل كند تهيهء آب براي او ممكن نيست يا نمي تواند وضو بگيرد ، چنانچه بتواند بدون ضرر و حرج وضوي خود را نگه دارد احتياط مستحب اين است كه آن را باطل نكند .
مسأله 669 - كسي كه فقط به مقدار وضو يا غسل آب دارد و مي داند يا حجت شرعيه اي دارد كه اگر آن را بريزد آب پيدا نمي كند ، چنانچه وقت نماز داخل شده باشد ريختن آن جايز نيست ، و احتياط مستحب اين است كه پيش از وقت نماز هم آن را نريزد .

مسأله 670 - كسي كه مي داند يا حجت شرعيه اي دارد كه آب پيدا نمي كند ، بعد از داخل شدن وقت نماز بدون ضرر و حرج جايز نيست وضوي خود را باطل كند يا آبي كه دارد بريزد ، ولي نمازش با تيمم صحيح است اگر چه احتياط مستحب آن است كه قضاي آن نماز را بخواند .