طريقه نماز احتياط

مسأله 1087ـ نماز احتياط كه براي شك در ركعتهاي نماز به جا آورده مي شود به اين ترتيب است كه بعد از سلام نماز بايد فورا نيّت نماز احتياط كند و اللّه اكبر



[207]

بگويد و حمد را بخواند (و سوره را ترك كند) بعد به ركوع رود و مانند نمازهاي معمولي سجده نمايد، اگرنماز احتياط او يك ركعت است بعد از دو سجده تشهّد بخواند و سلام دهد و اگر دو ركعت است بعد از دو سجده يك ركعت ديگر را مثل ركعت اوّل به جا آورد و بعد از تشهّد سلام دهد.

مسأله 1088ـ نماز احتياط اذان و اقامه و سوره و قنوت ندارد و حمد را بايد آهسته بخواند، حتّي احتياط واجب آن است كه «بسم اللّه» را نيز آهسته بگويد ودر ميان اصل نماز و نماز احتياط كاري كه نماز را باطل مي كند انجام ندهد.

مسأله 1089ـ هرگاه قبل از خواندن نماز احتياط متوجّه شود نمازي را كه خوانده است درست بوده، نماز احتياط لازم نيست و اگر در وسط نماز احتياط بفهمد مي تواند آن را رها كند.

مسأله 1090ـ هرگاه پيش از خواندن نماز احتياط متوجّه شود كه ركعتهاي نمازش كم بوده، مثلاً به جاي چهار ركعت سه ركعت خوانده، چنانچه كاري كه نماز را باطل كند انجام نداده بايد آن مقدار را كه كم خوانده است انجام دهد و براي سلام بي جا احتياطاً دو سجده سهو به جا مي آورد و اگر كاري كه نماز را باطل مي كند انجام داده بايد نماز را اعاده كند.

مسأله 1091ـ هرگاه بعد از نماز احتياط بفهمد كسري نمازش درست به اندازه نماز احتياط بوده (مثلاً در شك ميان سه و چهار يك ركعت نماز احتياط بخواند و بعد بفهمد نماز راسه ركعت خوانده) نمازش صحيح است و اگر بفهمد كسري نماز كمتر از نماز احتياط بوده بنابر احتياط واجب بايد كسري نماز را بلافاصله به جا آورد و اصل نماز را هم اعاده كند و اگر بفهمد كسري نماز بيشتر از نماز احتياط بوده، چنانچه بعد از نماز احتياط كاري كه نماز را باطل كند انجام نداده، احتياط واجب اين است كسري نماز را به جا آورد و اصل نماز را هم اعاده كند.

مسأله 1092ـ اگر كسي شك كند نماز احتياطي كه بر او واجب بوده به جا آورده است يا نه،چنانچه بعد از وقت نماز باشد به شكّ خود اعتنا نكند و اگر هنوز وقت



[208]

نماز باقي است در صورتي كه مشغول كار ديگري نشده بايد نماز احتياط را بخواند و اگر كاري كه نماز را باطل مي كند به جا آورده است احتياط واجب آن است كه نماز احتياط را بخواند و نماز را هم اعاده كند.

مسأله 1093ـ دستور نماز احتياط از نظر كم و زياد كردن ركن و اجزاي غير ركن و شك در به جا آوردن اجزا مانند ساير نمازهاي واجب است.

مسأله 1094ـ اگر در عدد ركعتهاي نماز احتياط نيز شك كند بايد بنا را بر بيشتر بگذارد، امّا اگر طرف بيشتر نماز را باطل مي كند، بنا را بر كمتر مي گذارد و نمازش صحيح است.

مسأله 1095ـ براي كم و زياد كردن اجزاء نماز احتياط از روي سهو، سجده سهو واجب نيست.

مسأله 1096ـ اگر در نماز احتياط تشهّد يا سجده را فراموش كند احتياط واجب آن است كه بعد از سلام، قضاي آن را به جا آورد.

مسأله 1097ـ هرگاه قضاي سجده يا قضاي تشهّد يا سجده سهو بر او واجب شده و در عين حال نماز احتياط نيز بر او واجب است بايد اوّل نماز احتياط را به جا آورد، بعد قضاي سجده يا تشهّد را و بعد سجده سهو را.

مسأله 1098ـ احكامي كه درباره شكّ و سهو و ظنّ در نمازهاي واجب روزانه گفته شد، در ساير نمازهاي واجب نيز عيناً وجود دارد، مثلاً اگر در نماز آيات شك كند كه يك ركعت خوانده يا دوركعت چون شك او در نماز دو ركعتي است نماز باطل مي شود، همچنين ساير احكام شكّ و سهو و ظنّ.