8- سلام

مسأله 990ـ در ركعت آخر تمام نمازها بعد از تشهّد، واجب است سلام بگويد و سلام داراي سه صيغه است: «اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا النَّبِيُّ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكاتُهُ، اَلسَّلامُ عَلَيْنا وَ عَلي عِبادِ اللّهِ الصّالِحينَ، اَلسّلامُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكاتُهُ» سلام واجب همان سلام سوم است و مي تواند به آن قناعت كند، ولي اكتفا به سلام دوم به تنهايي مشكل است و سلام اوّل از مستحبّات است.

مسأله 991ـ اگر سلام نماز را فراموش كند و هنگامي يادش بيايد كه صورت نماز به هم نخورده و كاري كه عمداً و سهواً نماز را باطل مي كند (مانند پشت به قبله كردن) انجام نداده است، بايد سلام را بگويد و نمازش صحيح است، امّا اگر موقعي يادش



[186]

بيايد كه صورت نماز به هم خورده، ولي كاري كه عمداً و سهواً نماز را باطل مي كند انجام نداده، سلام لازم نيست و نمازش صحيح است و اگر پيش از آن كه صورت نماز به هم بخورد چنين كاري را انجام داده احتياط واجب آن است كه نماز را اعاده كند.