آيت الله العظمي سيد علي حسيني سيستاني


ولادت
معظم له در روز 9 ربيع الاول سال 1349 هـ . ق در شهر مقدس مشهد متولد گرديد و پدرش به ميمنت نام جدّش او را (علي) نام نهاد.
حضرت آيت اللّه العظمي سيستاني (دام ظله) در پنج سالگي به تعليم قرآن كريم پرداخت، سپس وارد مدرسه دار التعليم ديني به منظور آموزش علوم ديني شد كه در اين مدت نيز خوشنويسي را از استاد فن آموخت.
در سال 1360 هـ . ق به امر پدر بزرگوارشان شروع به آموختن مقدمات علوم حوزوي نمود كه مجموعه اي از دروس ادبي همچون (شرح الفيه ابن مالك، مغني ابن هشام، مطول تفتازاني، مقامات حريري و شرح نظام) را نزد مرحوم اديب نيشابوري و بعضي ديگر از اساتيد پرداخت. همچنين (شرح لمعه و قوانين) را نزد مرحوم سيد احمد يزدي فرا گرفت و قسمتي از دروس سطوح مثل (مكاسب، رسائل و كفايه) را نزد عالم جليل شيخ هاشم قزويني خواند.
تعدادي از كتب فلسفي همچون (شرح منظومه سبزواري، شرح الاشراق و اسفار) را نزد مرحوم آيسي خوانده و (شوارق الالهام) را نزد مرحوم شيخ مجتبي قزويني آموخت و از محضر علامه محقق ميرزا مهدي اصفهاني و همچنين از محضر ميرزا مهدي آشتياني و ميرزا هاشم قزويني بهره هاي فراوان برده است.
پس از فراگيري (علوم ابتدائي، مقدمات و سطح) نزد برخي از اساتيد و مدرّسان به فراگيري (علوم عقليه و معارف الهيه) پرداخت. سپس در سال 1368 هـ . ق به شهر مقدس قم مهاجرت نموده و از محضر مرجع بزرگ آيت الله بروجردي (قدس سره) در درس فقه و اصول شركت نمود و از دانش و معرفت فقهي او بويژه در علم رجال و حديث استفاده بسياري نمود. وي همچنين در دروس فقيه و عالم فاضل سيد حجت كوه كمره اي (قدس سره) و تعدادي از علماي معروف آن دوره شركت جست.
در سال 1371 هـ . ق معظم له از قم به نجف اشرف مهاجرت نمود، و در روز اربعين حسيني (عليه السلام) وارد كربلا گرديد، سپس به نجف سفر نمود. به مدرسه بخارائي وارد شده و مستقر گرديدند، كه در محضر اساتيد بزرگي همچون آيت الله خوئي و شيخ حسين حلي (قدس سرهما) در فقه و اصول به مدت طولاني حاضر گرديد و همچنين در اين مدت هم در دروس بزرگاني همچون آيت الله حكيم و آيت الله شاهرودي (قدس سرهما) حاضر گرديد.
در سال 1380 هـ . ق معظم له تصميم رجوع به موطن خود مشهد گرفت و با تصور اينكه در آنجا مستقر خواهد شد، لذا اساتيدشان آيت الله خوئي و شيخ حسين حلي (قدس سرهما) درجه اجتهاد وي را مكتوب نمودند. همچنين محدث بزرگ، آقا بزرگ طهراني شهادت ديگري در تبحر ايشان به علم رجال و حديث مكتوب نمود.
معظم له در سال 1381 هـ . ق بار ديگر از وطن خود به نجف بازگشت و با ورودشان شروع به درس (خارج فقه در باب مكاسب شيخ انصاري) و متعاقب آن (شرح عروه در باب طهارت) و بيشتر (كتاب صلاة) را تدريس نمودند، تا در سال 1418 هـ . ق بعد از آنكه (كتاب صوم) را به پايان رسانده بود، شروع به (شرح كتاب اعتكاف) نمود.
نبوغ علمي
معظم له همواره در بحوث اساتيد خود استعداد و هوش فوق العاده اي داشته و برجسته تر از همه همشاگردانش بود. وي در كثرت تحقيق و تتبع در مسائل فقهي و رجال و تداوم فعاليت عـلمي و آشنائي با بسياري از نظريه ها در ميدانهاي علمي گوناگون در حوزه، مهارت استثنائي نشان دادند.
تأليفات و دستاوردهاي فكري
نـزديك بـه 34 سال پيش، ايشان تدريس بحث (خارج فقه، اصول و رجال) را شروع نمودند. و نيز بحثهايي پيرامون (مكاسب، طهارت، نماز، خمس) و برخي از قواعد فقهي مانند (تقيه، و الزام) به انجام رساندند. ايشان تـدريـس اصول را در سه دوره تمام نموده كه بعضي از بحثهاي اين دوره، مثل بحثهاي (اصول عـملي، تعادل و تراجيح) و همچنين بعضي از مباحث فقهي و برخي از (ابواب نماز، قاعده تقيه و الزام) آماده چاپ است.
مرجعيت ايشان
بـعـد از فوت آيت اللّه سيد نصراللّه مستنبط (قدس سره) عده اي از فضلا و علما از آيت اللّه خوئي (قـدس سـره) خواستند شرايطي را براي انتخاب جانشيني كه داراي صلاحيت مرجعيت در حوزه علميه نجف اشرف داشته باشد فراهم كنند. ايشان آيـت اللّه سـيـستاني (دام ظله) را، براي علمشان و پاكي مسلكشان و نيز خط مشي استوارشان انتخاب نمودند.
معظم له ابـتـدا، نماز جماعت را در محراب آيت اللّه خوئي (قدس سره) برپا نمودند، سپس شروع به بحث و نگاشتن تعليقات بر رساله و مسلك ايشان پرداختند. بـعـد از رحـلـت آيت الله خوئي (قدس سره) معظم له يكي از تشييع كنندگان جنازه آن مرحوم بوده و نماز ميت نيز را بر او گذاردند. بعد از آن، زمـام مرجعيت حوزه علميه را بدست گرفتند.

بازگشت