4 - كثير الشك
(973) كسي كه زياد شك ميكند، نبايد به شك خود اعتنا كند. وكثير الشك شدن به اين است كه مردم بگويند تو زياد شك ميكني وزياد شك كردن به اين صورت محقق ميشود كه در يك نماز سه مرتبه شك كند، يا در سه نماز پشت سر
---
[ 192 ]
هم مثلا در نماز صبح وظهر وعصر شك كند.
(974) كثير الشك اگر در بجا آوردن چيزي شك كند، چنانچه بجا نياوردن آن نماز را باطل ميكند، بايد بنا بگذارد كه آن را بجا آورده، مثلا اگر شك كند كه ركوع كرده يا نه، بايد بنا بگذارد كه ركوع كرده است، ونيز اگر بجا آوردن آن نماز را باطل ميكند بايد بنا بگذارد كه آن را انجام نداده، مثلا اگر شك كند كه يك ركوع كرده يا بيشتر، چون زياد شدن ركوع نماز را باطل ميكند، بايد بنا بگذارد كه بيشتر از يك ركوع نكرده است.
(975) كسي كه در يك چيز نماز زياد شك ميكند، چنانچه در چيزهاي ديگر نماز شك كند بايد به دستور آن عمل نمايد، مثلا كسي كه زياد شك ميكند سجده كرده يا نه، اگر در بجا آوردن ركوع شك كند بايد به دستور آن عمل نمايد يعني اگر ايستاده است ركوع را بجا آورد واگر به سجده رفته اعتنا نكند.
(976) اگر انسان شك كند كه كثير الشك شده يا نه، بايد به دستور شك عمل نمايد. وكثير الشك تا وقتي يقين نكند كه به حال معمولي مردم برگشته بايد به شك خود اعتنا نكند.