سجده سهو
براي پنج چيز بعد از سلام نماز، انسان بايد دو سجده سهو به دستوري كه بعدا گفته ميشود بجا آورد: 1 - اگر در بين نماز سهوا حرف بزند. 2 - اگر يك سجده را فراموش كند. 3 - اگر در نماز چهار ركعتي بعد از سجده دوم شك كند كه چهار ركعت خوانده يا پنج ركعت، ولي اگر قبل از تمام شدن سجده دوم شك كند، عمل به وظيفه اي كه قبلا گفته شد مينمايد وبنا بر احتياط دو سجده سهو بجا ميآورد، و هم چنين اگر در حال ايستاده شك كرد كه شش ركعت خوانده يا پنج ركعت، بدون ركوع مينشيند و تشهد خوانده، سلام ميدهد ودو سجده سهو براي ايستادن بي جا ودو سجده ديگر براي شكي كه كرده، بنا بر احتياط انجام ميدهد. 4 - جايي كه نبايد نماز را سلام دهد، مثلا در ركعت اول، سهوا سلام بدهد. 5 - اگر سهوا چيزي از غير ركن را كم يا زياد كند، بنابر احتياط دو سجده سهو بجا ميآورد. (1006) اگر انسان اشتباها يا به خيال اين كه نمازش تمام شده حرف بزند بايد دو سجده سهو بجا آورد. (1007) اگر چيزي را كه غلط خوانده دوباره به طور صحيح بخواند براي دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نيست، و هم چنين اگر در بين نماز احتياط موجبات سجده سهو پيش بيايد، بنابر اظهر سجده سهو واجب نميشود. (1008) اگر در نماز سهوا مدتي حرف بزند وتمام آنها يك مرتبه حساب شود، دو سجده سهو بعد از سلام نماز كافي است. (1009) اگر سهوا تسبيحات اربعه را نگويد يا كمتر از يك مرتبه بگويد بايد دو سجده سهو بجا آورد. (1010) اگر در جايي كه نبايد سلام دهد، به نيت سلام اشتباها هر سه سلام را
---
[ 200 ]
بگويد دو سجده سهو كافي است. (1011) اگر يك سجده يا تشهد را فراموش كند وپيش از ركوع ركعت بعد يادش بيايد، ويا گمان كند كه سجده را از ركعت پيش فراموش كرده است، بايد برگردد و بجا آورد، وبعد از نماز براي قيام بي جا احتياطا دو سجده سهو بجا آورد و هم چنين بنا بر احوط دو سجده سهو ديگر براي زياد شدن قرائت يا تسبيحات - اگر آنها را خوانده باشد - بجا آورد. (1012) اگر در ركوع يا بعد از آن يادش بيايد كه يك سجده يا تشهد را از ركعت پيش فراموش كرده، بايد بعد از سلام بنا بر اظهر سجده يا تشهد را قضا نمايد وبعد از آن براي تشهد فراموش شده دو سجده سهو وبنا بر احتياط واجب براي يك سجده فراموش شده نيز دو سجده سهو بجا آورد. (1013) اگر سجده سهو را بعد از سلام نماز عمدا بجا نياورد، معصيت كرده و واجب است هر چه زودتر آن را انجام دهد وچنانچه سهوا بجا نياورد، هر وقت يادش آمد بايد فورا انجام دهد ولازم نيست نماز را دوباره بخواند. (1014) اگر شك دارد كه سجده سهو بر او واجب شده يا نه، لازم نيست بجا آورد. (1015) كسي كه شك دارد دو سجده سهو بر او واجب شده يا چهار سجده، اگر دو سجده بنمايد كافي است. (1016) اگر بداند يكي از دو سجده سهو را بجا نياورده، بايد دو سجده سهو بجا آورد واگر بداند سهوا سه سجده كرده، بايد دوباره دو سجده سهو بنمايد. (1017) اگر واجبي از واجبات سجده سهو را فراموش كرد، اگر محل آن نگذشته آن را بجا ميآورد واگر بعد از سلام فهميد، بنابر احتياط سجده سهو را اعاده كند. (1018) اگر در سجده سهو شك كرد كه دو سجده بجا آورده يا يك سجده، بنا را بر دو ميگذارد، اگر چه قبل از تشهد باشد، واگر شك كرد كه دو سجده بجا آورده يا سه سجده، بنا را بر دو ميگذارد و هم چنين به شك در ذكر يا طمأنينه اعتنا نميكند، اگر چه قبل از سر بر داشتن از سجده باشد، اما اگر شك كرد كه اصل سجده
---
را بجا آورده يا نه، بايد بجا آورد.