سجده واجب قرآن
(898) در هر يك از چهار سوره: " سجده " (سوره 32)، " فصلت " (سوره 41)، " نجم " (سوره 53)، " علق " (سوره 96)، يك آيه سجده است كه اگر انسان بخواند يا به آن گوش دهد، بعد از تمام شدن آن آيه، بايد فورا سجده كند، و اگر فراموش كرد هر وقت يادش آمد بايد سجده نمايد. (899) اگر انسان موقعي كه آيه سجده را ميخواند، از ديگري هم بشنود، چنانچه گوش داده دو سجده نمايد واگر به گوشش خورد، يك سجده كافي است اگر چه احتياط در دو سجده است. واگر انسان چند دفعه آيه سجده را شنيد ويا خود قرائت كرد اگر بعد از اولي سجده كرد واجب است باز هم براي دفعات بعد سجده كند، واگر سجده نكرد بنابر احتياط واجب براي هر قرائت يا شنيدن آيه سجده كند. (900) در غير نماز اگر در حال سجده آيه سجده را بخواند يا به آن گوش بدهد بايد سر از سجده بردارد ودوباره سجده كند. (901) اگر آيه سجده را از كسي كه قصد خواندن قرآن ندارد، بشنود، يا از ضبط صوت بشنود لازم نيست سجده نمايد، ولي اگر از وسيله اي كه مثل بلندگو صداي خود انسان را ميرساند بشنود، واجب است سجده كند.
---
[ 175 ]
(902) در وجوب سجده براي كسي كه آيه سجده را ميشنود، فرق نميكند كه قرائت كننده مكلف باشد يا نباشد، وآنكه قرائت كننده خودش هم سجده كند يا نكند، وآنكه صحيح قرائت كند يا غلط، اما به صورتي كه معلوم ومشخص باشد كه آيه سجده را تلاوت كرده، وهمين طور فرق نميكند كه به صورت حرام، مثل غنا بخواند يا نه، وآنكه شنيدن به صورت حرام باشد مثل التذاذ از صداي اجنبيه يا نه، وباز هم فرق نميكند كه وقت گوش دادن بداند كه به آيه سجده گوش ميدهد ويا بعد از گوش دادن بفهمد آيه سجده بوده است. واما اگر قرائت كننده طفل غيرمميز باشد ويا از شخص خواب بشنود سجده واجب نميشود و هم چنين است اگر شنونده كلمات وحروف را تشخيص ندهد وفقط همهمه اي بشنود. (903) در سجده واجب قرآن بايد نيت سجده كردن را داشته باشد ومكان هم مباح باشد وطوري باشد كه اگر مردم ديدند، بگويند سجده كرد، ولي ساير شرايطي كه در سجده نماز معتبر است لازم نيست مانند پوشانيدن عورت وپاك بودن مهر يا چيزي كه بر آن سجده ميكنند وبلندتر نبودن محل سجده از محل پا وگذاشتن دست ها وزانوها ونوك انگشتان بزرگ پا بر زمين ومانند اينها، اگر چه رعايت اين امور مورد احتياط است. (904) هر گاه در سجده واجب قرآن پيشاني را به قصد سجده به زمين بگذارد، اگر چه ذكر نگويد كافي است، وگفتن ذكر مستحب است، وبهتر است بگويد: " لا إله الا الله حقا حقا لا اله ا لا الله ايمانا وتصديقا لا اله الا الله عبودية ورقا سجدت لك يا رب تعبدا ورقا لامستنكفا ولا مستكبرا بل انا عبد ذليل ضعيف خائف مستجير ".