نماز قضا

مسأله 1379 ) كسي كه نماز واجب خود را در وقت آن نخوانده بايد قضاي آن را بجا آورد، اگرچه در تمام وقت نماز خواب مانده يا مست باشد و كساني كه در تمام وقت بيهوش و ديوانه بوده اند، قضا بر آنها لازم نيست ولي چنانچه كاري كند كه در تمام وقت بيهوش شود، مثل اين كه به جهت عمل جراحي خود را در اختيار پزشك قرار دهد، بنابراحتياط واجب قضاي نماز را بجا آورد ولي نمازهاي يوميه اي را كه زن در حال حيض يا نفاس نخوانده، قضا ندارد.
مسأله 1380 ) اگر بعد از وقت نماز بفهمد نمازي را كه خوانده باطل بوده بايد قضاي آن را بخواند.
مسأله 1381 ) كسي كه نماز قضا دارد، بايد در خواندن آن كوتاهي نكند ولي واجب نيست فوراً آن را بجا آورد.
مسأله 1382 ) كسي كه نماز قضا دارد مي تواند نماز مستحبي بخواند.
مسأله 1383 ) اگر انسان احتمال دهد كه نماز قضائي دارد يا نمازهائي را كه خوانده صحيح نبوده، مستحب است احتياطاً قضاي آنها را بجا آورد.
مسأله 1384 ) قضاي نمازهاي يوميه بايد به ترتيب خوانده شود مثلاً كسي كه يك روز نماز عصر و روز بعد نماز ظهر را نخوانده، بايد اول نماز عصر و بعد از آن نماز ظهر را قضا نمايد، و اگر در يك روز نماز صبح و ظهر از او فوت شده باشد، بايد نماز صبح را پيش از نماز ظهر بخواند.
مسأله 1385 ) اگر بخواهد قضاي چند نماز غير يوميه مانند نماز آيات را بخواند يا مثلاً بخواهد قضاي يك نماز يوميه و چند نماز غير يوميه را بخواند، لازم نيست آنها را به ترتيب بجا آورد.
مسأله 1386 ) اگر ترتيب نمازهائي را كه نخوانده نداند، ترتيب در اين صورت ساقط است مگر در نمازهائي كه در اداء آنها ترتيب لازم مي باشد مانند نماز ظهر و عصر از يك روز ولي اگر مثلاً قضاي يك نماز ظهر و يك نماز مغرب بر او واجب است و نمي داند كدام اوّل قضا شده، مخيّر است هركدام را بخواهد اول بجا آورد.
مسأله 1387 ) اگر نماز ظهر يك روز و نماز عصر يك روز ديگر يا دو نماز ظهر يا دو نماز عصر يا ظهر و عشاء يا عصر و عشاء كه ركعات آنها يكسان است، از او قضا شده و نمي داند كدام اول قضا شده است، ترتيب واجب نيست و هر يك را اول بخواند، كافي است و احتياط مستحب آن است كه به ترتيب بخواند پس چنانچه دو نماز چهار ركعتي بخواند به نيت اين كه اولي قضاي نماز روز اول و دومي قضاي نماز روز دوم باشد، كافيست و ترتيب مراعات شده است اگر هر دو اخفائيه باشد.
مسأله 1388 ) اگر يك نماز ظهر و يك نماز عشا يا يك نماز عصر و يك نماز عشا از او قضا شود، و نداند كدام اول قضا شده است، بهتر آن است كه طوري آنها را بخواند كه يقين كند به ترتيب بجا آورده است، مثلاً اگر يك نماز ظهر و يك نماز عشا از او قضا شده و اولي آنها را نمي داند، اول يك نماز ظهر بعد از آن يك نماز عشا، دوباره يك نماز ظهر بخواند، يا اول يك نماز عشا بعد يك نماز ظهر، دوباره يك نماز عشا بخواند.
مسأله 1389 )كسي كه مي داند يك نماز چهار ركعتي نخوانده ولي نمي داند نماز ظهر است يا نماز عصر، اگر يك نماز چهار ركعتي به نيّت قضاي نمازي كه نخوانده بجا آورد، كافيست.
مسأله 1390 ) كسي كه پنج نماز پشت سرهم از او قضا شده و نمي داند اولي آنها كدام است احتياط مستحب آن است كه نُه نماز به ترتيب بخواند مثلاً از نماز صبح شروع كند و بعد از آن كه ظهر و عصر و مغرب و عشا را خواند دو مرتبه نماز صبح و ظهر و عصر و مغرب را بخواند و اگر شش نماز پشت سرهم از او قضا شده و اولي آنها را نمي داند، ده نماز به ترتيب قضا كند و همين طور براي هر يك نمازي كه به نمازهاي قضاي او اضافه مي شود، در صورتي كه پشت سرهم قضا شده باشد، يك نماز بر مقداري كه گفته شد، اضافه نمايد مثلاً اگر هفت نماز از او قضا شده و اولي آنها را نمي داند يازده نماز به ترتيب بجا آورد و در تمام اين صُورتها همين نمازهاي فوت شده را قضا بكند كافيست.
مسأله 1391 ) كسي كه مي داند نمازهاي پنجگانه او هر كدام از يك روز قضا شده و ترتيب آنها را نمي داند پنج نماز بخواند، كافيست و بنابراحتياط مستحب پنج شبانه روز نماز بخواند تا ترتيب بين آنها مراعات شود و اگر شش نماز از شش روز از او قضا شده شش شبانه روز نماز بخواند و همچنين براي هر نمازي كه به نمازهاي قضاي او اضافه شود، يك شبانه روز بيشتر بخواند تا يقين كند به ترتيبي كه قضا شده، بجا آورده است. مثلاً اگر هفت نماز را هفت روز نخوانده باشد، هفت شبانه روز قضا نمايد.
مسأله 1392 ) كسي كه مثلاً چند نماز صبح يا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمي داند، مثلاً نمي داند كه سه يا چهار يا پنج نماز بوده، چنانچه مقدار كمتر را بخواند كافيست. ولي اگر شماره آنها را مي دانسته و فراموش كرده، بنابراحتياط مستحب بايد به قدري نماز بخواند كه يقين كند تمام آنها را خوانده است. مثلاً اگر فراموش كرده كه چند نماز صبح از او قضا شده است، و يقين دارد كه بيشتر از ده تا نبوده، به طور احتياط مستحب ده نماز صبح بخواند.
مسأله 1393 ) كسي كه فقط يك نماز قضا از روزهاي پيش دارد، بنابراحتياط مستحب اگر ممكن است بايد اول آن را بخواند بعد مشغول نماز آن روز شود و اگر از روزهاي پيش نماز قضا ندارد، ولي يك نماز يا بيشتر از همان روز از او قضا شده است در صورتي كه ممكن باشد، بنابراحتياط مستحب بايد نماز قضاي آن روز را پيش از نماز ادا بخواند.
مسأله 1394 ) اگر در بين نماز يادش بيايد كه يك نماز يا بيشتر از همان روز از او قضا شده، چنانچه وقت وسعت دارد و ممكن است نيت را به نماز قضا برگرداند، بنابراحتياط بايد نيت نماز قضا كند، مثلاً اگر در نماز ظهر پيش از تمام شدن ركعت دوم يادش بيايد كه نماز صبح آن روز قضا شده در صورتي كه وقت نماز ظهر تنگ نباشد، احتياطاً بايد نيت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو ركعتي تمام كند بعد نماز ظهر را بخواند، ولي اگر وقت تنگ است يا نمي تواند نيت را به نماز قضا برگرداند، مثلاً در ركوع ركعت سوم نماز ظهر يادش بيايد كه نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نيت نماز صبح كند يك ركوع كه ركن است زياد مي شود، نبايد نيت را به قضاي صبح برگرداند.
مسأله 1395 ) اگر از روزهاي گذشته نمازهاي قضا دارد و يك نماز يا بيشتر هم از همان روز از او قضا شده، چنانچه براي قضاي تمام آنها وقت ندارد، يا نمي خواهد همه را در آن روز بخواند، بنابر احتياط بايد كه نماز قضاي آن روز را پيش از نماز ادا بخواند.
مسأله 1396 ) تا انسان زنده است اگرچه از خواندن نماز قضاهاي خود عاجز باشد، ديگري نمي تواند نمازهاي او را قضا نمايد.
مسأله 1397 ) نماز قضا را با جماعت مي شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد يا قضا در صورتي كه نماز قضا بر ذمّه امام قطعي باشد و لازم نيست هر دو يك نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضاي صبح را با نماز ظهر يا عصر امام بخواند، اشكالي ندارد.
مسأله 1398 ) مستحب است بچه مميّز را يعني بچه اي كه خوب و بد را مي فهمد، به نماز خواندن و عبادتهاي ديگر عادت بدهند، بلكه مستحب است او را به قضاي نمازها هم وادار نمايند.