وقت نماز مغرب و عشا
مسأله 743- مغرب موقعي است كه سرخي طرف مشرق كه بعد از غروب آفتاب پيدا مي شود از بالاي سر انسان بگذرد.
مسأله 744- نماز مغرب و عشا هر كدام وقت مخصوص و مشتركي دارند:
وقت مخصوص نماز مغرب از اوّل مغرب است تا وقتي كه از مغرب به اندازه خواندن سه ركعت نماز بگذرد، كه اگر كسي مثلاً مسافر باشد و تمام نماز عشا را سهواً در اين وقت بخواند، نمازش باطل است.
و وقت مخصوص نماز عشا موقعي است كه به اندازه خواندن نماز عشا به نصف شب مانده باشد، كه اگر كسي تا اين موقع نماز مغرب را نخواند، بايد اوّل نماز عشا و بعد از آن نماز مغرب را بخواند. و بين وقت مخصوص نماز مغرب و وقت مخصوص نماز عشا، وقت مشترك نماز مغرب وعشا است، كه اگر كسي در اين وقت اشتباهاً نماز عشا را پيش از نماز مغرب بخواند و بعد از نماز ملتفت شود، نمازش صحيح است و بايد نماز مغرب را بعد از آن به جا آورد.
مسأله 745- وقت مخصوص و مشترك ـ كه معني آن در مسأله پيش گفته شد ـ ، براي اشخاص فرق مي كند، مثلاً اگر به اندازه خواندن دو ركعت نماز از اوّل ظهر بگذرد، وقت مخصوص نماز ظهر كسي كه مسافر است تمام شده، و داخل وقت مشترك مي شود، و براي كسي كه مسافر نيست، بايد به اندازه خواندن چهار ركعت بگذرد.
مسأله 746- اگر پيش از خواندن نماز مغرب سهواً مشغول نماز عشا شود، و در بين نماز بفهمد كه اشتباه كرده، چنانچه تمام آنچه را خوانده يا مقداري از آن را در وقت مشترك خوانده و به ركوع ركعت چهارم نرفته است، بايد نيت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام كند و بعد نماز عشا را بخواند، و اگر به ركوع ركعت چهارم رفته بايد نماز را تمام كند بعد نماز مغرب را بخواند، اما اگر تمام آنچه را خوانده در وقت مخصوص نماز مغرب خوانده باشد، و پيش از ركوع ركعت چهارم يادش بيايد، احتياط واجب آن است كه نيت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام كند و دوباره نماز مغرب و بعد از آن عشا را بخواند.
مسأله 747- آخر وقت نماز عشا نصف شب است. و شب را بايد از اوّل غروب تا اذان صبح حساب كرد، نه تا اوّل آفتاب.
مسأله 748- اگر از روي معصيت يا به واسطه عذري نماز مغرب، يا نماز عشا را تا نصف شب نخواند، بنابر احتياط واجب بايد تا قبل از اذان صبح، بدون اين كه نيت ادا و قضا كند به جا آورد.